មេរៀនទី ០១ សហគ្រិន និងភាពជាសហគ្រិន
១ -
ចូរអោយនិយមន័យនៃភាពជសហគ្រិន ?
«ចំ» ភាពជាសហគ្រិន
គឺជាដំណើរការប្រព្រិត្តិទៅ
ដែលតាមរយៈនេះបុគ្គលម្នាក់ ឬ
មួយក្រុមប្រើប្រាស់ការប្រឹងប្រែង និងមធ្យោបាយដែលបានរៀបចំដើម្បីស្វែងរកឱកាសនានាក្នុងការបង្កើតតំលៃ និងស្វែងរកការលូតលាស់ដោយបំពេញចំណង់
និងតំរូវការតាមរយៈនវានុវត្តន៍ និង
ភាពមានតែមួយ (Uniqueness) ។ គឺជាដំណើរការនៃការបង្កើតអ្វីដែលថ្មី និងទទួលយកនូវហានិភ័យ
ព្រមទាំងអត្ថប្រយោជន៍នានា (Hisrich
Peter, 1998) ។
២-
តើគំនិតយល់ច្រឡំអំពីភាពជាសហគ្រិនមានអ្វីខ្លះ ?
ចូរពន្យល់ ?
«ច» គំនិតយល់ច្រឡំអំពីភាពជាសហគ្រិនមានដូចខាងក្រោម ៖
- ភាពជាសហគ្រិនដែលជោគជ័យគ្រាន់តែប្រមូលយកនូវគំនិតដែលល្អប៉ុណ្ណោះ ៖ ការប្រមូលនូវគំនិតដែលល្អៗ
គឺគ្រាន់តែជាផ្នែកមួយតែប៉ុណ្ណោះ។
ការស្វែងយល់ពីដំណាក់កាលខុសៗគ្នានៃដំណើរការបង្កើតអាជីវកម្មថ្មី គឺត្រូវចាប់ផ្តើមពីការស្វែងរកឱកាស ការប្រឈមនឹងបញ្ហានានា
ការបង្កើតផែនការ និងការគ្រប់គ្រងជាដើម
ទាំងនេះមិនមែនជាកិច្ចការងាយដូចការគិតទេ។
- ភាពជាសហគ្រិន ជាការងាយស្រួល ៖ អ្នកអាចគិតថាការបង្កើតអាជវកម្មថ្មី ហាក់ដូចជាងាយស្រួល ព្រោះថាអ្នកកំពុងស្វែងរកការបំពេញមហិច្ឆិតារបស់អ្នក
នោះអ្នកមានចំណង់ខ្លាំង និងភាពជោគជ័យ
ប៉ុន្តែជាក់ស្តែងការបង្កើតអាជីវកម្មថ្មី
មិនមែនជាការងាយស្រួលនោះទេ។
សហគ្រិនត្រូវធ្វើការផ្តេជ្ញាការងារប្រឹងប្រែង និងភាពស្វិតស្វាញនឹងការងារដើម្បីទទួលបានជោគជ័យ។
- ភាពជាសហគ្រិន គឺជាល្បែងដែលប្រថុយនឹងហានិភ័យ ៖ ព្រោះភាពជាសហគ្រិនទាក់ទិននឹងការស្វែងរកនូវដំណោះស្រាយ
និងគំនិតថ្មីៗដែលមិនឋិតថេរ នោះត្រូវតែប្រថុយប្រឋាន ពិតឬទេ ? ការអះអាងនេះមិនពិតទាំងស្រុងទេ
! ទោះបីយ៉ាងណាក៏ដោយ
ក៏សហគ្រិននឹងមិនខ្លាចប្រឈមមុខនឹងហានិភ័យនោះដែរ។ ព្រោះការបង្កើតអាជីវកម្មថ្មី
ត្រូវបានគិតគូរយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ន ពីហានិភ័យ ហើយសហគ្រិនមានពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់សំរាប់ការពារ និងកាត់បន្ថយហានិភ័យទាំងនោះផងដែរ។
- ភាពជាសហគ្រិនត្រូវបានប្រទះឃើញនៅក្នុងអាជីវកម្មខ្នាតតូចប៉ុណ្ណោះ ៖ មានមនុស្សជាច្រើនមានគំនិតយល់ច្រឡំថា ភាពជាសហគ្រិនគឺទាក់ទងតែមួយគត់ជាមួយអាជីវកម្មខ្នាតតូចប៉ុណ្ណោះ តែតាមពិតភាពជាសហគ្រិនអាចត្រូវបានប្រទះឃើញនៅក្នុងអាជីវកម្មធំៗផងដែរ។
៣-
ចូរនិយាយពីភាពខុសគ្នារវាងភាពជាសហគ្រិន និងអាជីវកម្មខ្នាតតូច ?
«ច» ភាពខុសគ្នារវាងភាពជាសហគ្រិន និងអាជីវកម្មខ្នាតតូច ៖
» អាជីវកម្មខ្នាតតូចៈ
- ឯករាជ្យភាព
និងភាពជាម្ចាស់
- មាននិយោជិកតិចជាង
១០០នាក់
- គ្មានការអនុវត្តន៍អ្វីដែលថ្មី
- មានតែឥទ្ធិពលតិចតួចក្នុងអាជីវកម្ម
» ភាពជាសហគ្រិនៈ
- ការឆ្នៃប្រឌិត
- ទំនិញគឺការរកចំណូល
និងការរីកលូតលាស់
- ស្វែងរកឱកាសថ្មី
- មានឆន្ទៈក្នុងការទទួលយកហានិភ័យ
។
៤-
ចូរនិយាយពីដំណើរការនៃការសំរេចចិត្តរបស់សហគ្រិន ?
«ច» ដំណើរការនៃការសំរេចចិត្តរបស់សហគ្រិនមានដូចខាងក្រោម ៖
1» ផ្លាស់ប្តូរចេញពីរបៀបរស់នៅបច្ចុប្បន្នៈ នៅក្នុងបរិយាកាសការងារពីរដែលជាករណីដ៏ប្រសើរសំរាប់បុគ្គលបង្កើតអាជីវកម្ម
រួមមានការស្រាវជ្រាវអភិវឌ្ឍន៍ និង ម៉ាឃីតធីង ។
- បុគ្គលម្នាក់អាចចាកចេញពីការងារដើម្បីបង្កើតក្រុមហ៊ុនផ្ទាល់របស់គេនៅពេលដែលគេបានបង្កើតគំនិតថ្មី ហើយ តែមិនត្រូវបានទទួលយកដោយនិយោជកពួកគេ។
- អ្នកធ្វើការក្នុងវិស័យទីផ្សារ (Marketing) នៅពេលដែសសំឡឹងឃើញនូវចំណង់ ឬតំរូវការមិនទាន់បំពេញរបស់អតិថិជន ភាគច្រើនតែងតែចាកចេញពីការងាររបស់គេដើម្បីចាប់ផ្តើមអាជីវកម្មថ្មី ក្នុងបំណងបំពេញតំរូវការទាំងនោះ ។
2» ឆន្ទៈនៃការបង្កើតអាជីវកម្មថ្មីៈ តាមការយល់ដឹងបានបង្ហាញថា ការចាប់ផ្តើមអាជីវកម្មថ្មីមួយ គឺជាលទ្ធផលនៃឆន្ទៈ ដែលកើតចេញមកពីវប្បធម៌
វប្បធម៌រង គ្រួសារ គ្រូបង្រៀន និងក្រុមមនុស្សដែលបុគ្គលមានចំពោះ ។
3» លទ្ធភាពនៃការបង្កើតអាជីវកម្មថ្មីៈ
- ការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរបស់រដ្ឋាភិបាលបានជួយគាំទ្រដល់អាជីវកម្ម។
- ចំណេះដឹងខាងផ្នែកទីផ្សារ រួមមានថ្លៃផលិតផល ការផ្សព្វផ្សាយលក់ និងការទំនាក់ទំនង ក៏ការជំរុញអោយមានការបង្កើតអាជីវកម្មថ្មីផងដែរ។
៥- តើសារៈសំខាន់នៃភាពជាសហគ្រិនបច្ចុប្បន្នមានអ្វីខ្លះ ?
«ច» សារៈសំខាន់នៃភាពជាសហគ្រិនបច្ចុប្បន្នរួមមាន ៖
«ច» សារៈសំខាន់នៃភាពជាសហគ្រិនបច្ចុប្បន្នរួមមាន ៖
- នវានុវត្តន៍ (Innovation)
- ចំនួននៃអាជីវកម្មបង្កើតថ្មី (Number of new start-ups)
- ការបង្កើតអោយមានការងារ (Job creation)
៦-
ចូរអោយនិយមន័យនៃសហគ្រិន ?
«ច» សហគ្រិនគឺជានរណាម្នាក់ដែលចាប់ផ្តើម និងប្រតិបត្តិការអាជីវកម្មមួយដែលថ្មី ដោយសកម្ម ជាអ្នកដែលស្វែងរកការផ្លាស់ប្តូរទៅកាន់ការរីកចំរើន វិធានការឆ្លើយតបទៅនឹង ការផ្លាស់ប្តូរទាំងនោះ ព្រមទាំងស្វែងរកឱកាសរីកចំរើនផ្សេងៗ ។
៧- ចូរនិយាយពីសាវតាប្រជាសាស្ត្ររបស់សហគ្រិន ?
«ច» តាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវបានរកឃើញកត្តាមួយចំនួនដែលទាក់ទងនឹងសាវតាប្រជាសាស្ត្ររបស់សហគ្រិន ៖
«ច» សហគ្រិនគឺជានរណាម្នាក់ដែលចាប់ផ្តើម និងប្រតិបត្តិការអាជីវកម្មមួយដែលថ្មី ដោយសកម្ម ជាអ្នកដែលស្វែងរកការផ្លាស់ប្តូរទៅកាន់ការរីកចំរើន វិធានការឆ្លើយតបទៅនឹង ការផ្លាស់ប្តូរទាំងនោះ ព្រមទាំងស្វែងរកឱកាសរីកចំរើនផ្សេងៗ ។
៧- ចូរនិយាយពីសាវតាប្រជាសាស្ត្ររបស់សហគ្រិន ?
«ច» តាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវបានរកឃើញកត្តាមួយចំនួនដែលទាក់ទងនឹងសាវតាប្រជាសាស្ត្ររបស់សហគ្រិន ៖
- លំដាប់កំណើតនៃគ្រួសារ (Family birth order) : ការសិក្សាជាច្រើនបានបង្ហាញថា កូនដែលមានកំណើតដំបូង មាននិន្នាការស្វែងរកនូវការទទួលខុសត្រូវកាន់តែច្រើន
និង ក្លាយជាអ្នកសំរេចគោលដៅកាន់តែខ្ពស់
ដែលមានអ្នកស្រាវជ្រាវមួយចំនួន និយាយថា នេះហាក់មានទំនាក់ទំនងជាមួយការក្លាយជាសហគ្រិន។
- ភេទ (Gender) : ការសិក្សាជាច្រើនបានបង្ហាញថា
បុរសហាក់មានការចាប់ផ្តើមគំនិតបង្កើតអាជីវកម្មថ្មីៗកាន់តែច្រើនបើធៀបទៅនឹងស្ត្រី។
- បទពិសោធន៍ការងារ (Work experience) : ការស្រាវជ្រាវបង្ហាញថា មានបទពិសោធន៍ការងារនៅក្នុងអាជីវកម្មខ្នាតតូច (Small business) & ធ្លាប់មានបទពិសោធន៍ជាសហគ្រិនពីមុន
គឺអាចក្លាយជាសហគ្រិនយ៉ាងងាយស្រួល។
- កំរិតវប្បធម៌ (Education) : ការក្លាយជាសហគ្រិន
គឺទាក់ទងយ៉ាងខ្លាំងទៅនឹងកំរិតវប្បធម៌ដែលសិក្សា។
- គ្រួសារជាសហគ្រិន (Entrepreneurial Family) : នេះទាក់ទិនទៅនឹងសាវតា នៃគ្រួសារ ដូចជាឪពុក ឬម្តាយដែលជាសហគ្រិន។
៨-
តើបុគ្គលិកលក្ខណៈប្រភេទណាដែលសហគ្រិនមានខុសពីអ្នកមិនមែនជាសហគ្រិន ?
«ច» បុគ្គលិកលក្ខណៈប្រភេទណាដែលសហគ្រិនមានខុសពីអ្នកមិនមែនជាសហគ្រិនរួមមាន ៖
«ច» បុគ្គលិកលក្ខណៈប្រភេទណាដែលសហគ្រិនមានខុសពីអ្នកមិនមែនជាសហគ្រិនរួមមាន ៖
- កំរិតនៃការលើកទឹកចិត្តខ្ពស់
- មានជំនឿលើខ្លួនឯង
- សមត្ថភាពដែលពាក់ព័ន្ធមានរយៈពេលវែង
- កំរិតថាមពលខ្ពស់
- អ្នកដោះស្រាយបញ្ហាអចិន្ត្រៃយ៍
- កំរិតនៃគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្ពស់
- សមត្ថភាពដាក់ចេញគោលដៅ
- ឆន្ទៈ
និងសមត្ថភាពធ្វើការដឹកនាំខ្លួនឯង
- មានភាពស្វិតស្វាញនឹងការងារបានល្អ
- ភាពប៉ិនប្រសព្វក្នុងការកែច្នៃ ។
៩-
តើសហគ្រិនមានតួនាទីធ្វើអ្វី ?
«ច» សហគ្រិនមានតួនាទីត្រូវធ្វើជាបន្តបន្ទាប់តាមលំដាប់ដូចខាងក្រោម ៖
«ច» សហគ្រិនមានតួនាទីត្រូវធ្វើជាបន្តបន្ទាប់តាមលំដាប់ដូចខាងក្រោម ៖
- ជាដំបូងសហគ្រិនត្រូវចូលរួមវាយតំលៃសក្តានុពលសំរាប់អាជីវកម្ម
និងបន្ទាប់មកត្រូវដោះស្រាយបញ្ហានានាក្នុងពេលចាប់ផ្តើម។
- ចាប់ផ្តើមដំណើរការធ្វើផែនការអាជីវកម្មថ្មី។
- ត្រូវក្រឡេកមើលពីការចាត់ចែងអាជីវកម្ម។
- ចាប់ផ្តើមដំណើរការអាជីវកម្ម
- គ្រប់គ្រងអាជីវកម្មអោយដំណើរការប្រកបដោយជោគជ័យ។ ដំណាក់កាលនេះទាក់ទិនទៅនឹងការធ្វើការសំរេច
ការធ្វើផែនការសកម្មភាព
ការវិភាគពីបរិស្ថាននានាដែលជាឱកាស
និងការគំរាមកំហែង ព្រមទាំង ធ្វើការវាស់វែង និង វាយតម្លៃពីលទ្ធផលនានា ។
- ដំណាក់កាលចុងក្រោយ សហគ្រិន ចូលរួមក្នុងសកម្មភាពនានាដែលទាក់ទងនឹងការគ្រប់គ្រងការលូតលាស់នៃអាជីវកម្ម។
មេរៀនទី ២
[ រចនាសម្ព័ន្ធនៃការបង្កើតអាជីវកម្មថ្មី ]
សំនួរ និង ចំលើយ
១- តើទំរង់ស្របច្បាប់សំខាន់របស់ក្រុមហ៊ុនអាជីវកម្មមានប៉ុន្មាន
? អ្វីខ្លះ ?
«ច» ទំរង់ស្រប់ច្បាប់សំខាន់របស់ក្រុមហ៊ុនអាជីវកម្មមាន៣គឺ ក្រុមហ៊ុនឯកកម្មសិទ្ធ (Sole proprietorship) ក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធ(Partnership) និងក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្ម(Corporation) ។
២- ចូរអោយនិយមន័យនៃក្រុមហ៊ុនឯកកម្មសិទិ្ធ ?
«ច» ក្រុមហ៊ុនឯកកម្មសិទ្ធិ គឺជាក្រុមហ៊ុនអាជីវកម្មមួយដែលធ្វើជាម្ចាស់ និងគ្រប់គ្រងប្រតិបត្តិការដោយមនុស្សម្នាក់។ បុគ្គលម្នាក់នេះមានសិទ្ធិចំពោះប្រាក់ចំណេញទាំងអស់ និងទទួលខុសត្រូវរាល់កាតព្វកិច្ចជំពាក់បំណុល និងកាតព្វកិច្ចនានារបស់អាជីវកម្ម។ បុគ្គលនេះក៏មានការទទួលខុសត្រូវមិនកំណត់ផងដែរ ដែលមានន័យថាអាជីវកម្ម និងទ្រព្យសម្បត្តិផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គាត់ គាំពាទៅដល់ប្រតិបត្តិការដែលខាត។ ករណីដែលក្រុមហ៊ុន មិនអាចបំពេញកាតព្វកិច្ចបំណុលហិរញ្ញវត្ថុបាន ម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនត្រូវបង្ខំចិត្តលក់ចេញនូវទ្រព្យធនរបស់គ្រួសារថែមទៀត ដូចជា ឡាន ផ្ទះ ដីធ្លី និងទ្រព្យសម្បត្តិមានតំលៃផ្សេងៗទៀត ។ល។
៣- ចូរនិយាយពីគុណសម្បត្តិ និងគុណវិបត្តិនៃក្រុមហ៊ុនឯកម្មសិទ្ធិ ?
«ច» + គុណសម្បត្តិ ៖
«ច» ទំរង់ស្រប់ច្បាប់សំខាន់របស់ក្រុមហ៊ុនអាជីវកម្មមាន៣គឺ ក្រុមហ៊ុនឯកកម្មសិទ្ធ (Sole proprietorship) ក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធ(Partnership) និងក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្ម(Corporation) ។
២- ចូរអោយនិយមន័យនៃក្រុមហ៊ុនឯកកម្មសិទិ្ធ ?
«ច» ក្រុមហ៊ុនឯកកម្មសិទ្ធិ គឺជាក្រុមហ៊ុនអាជីវកម្មមួយដែលធ្វើជាម្ចាស់ និងគ្រប់គ្រងប្រតិបត្តិការដោយមនុស្សម្នាក់។ បុគ្គលម្នាក់នេះមានសិទ្ធិចំពោះប្រាក់ចំណេញទាំងអស់ និងទទួលខុសត្រូវរាល់កាតព្វកិច្ចជំពាក់បំណុល និងកាតព្វកិច្ចនានារបស់អាជីវកម្ម។ បុគ្គលនេះក៏មានការទទួលខុសត្រូវមិនកំណត់ផងដែរ ដែលមានន័យថាអាជីវកម្ម និងទ្រព្យសម្បត្តិផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គាត់ គាំពាទៅដល់ប្រតិបត្តិការដែលខាត។ ករណីដែលក្រុមហ៊ុន មិនអាចបំពេញកាតព្វកិច្ចបំណុលហិរញ្ញវត្ថុបាន ម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនត្រូវបង្ខំចិត្តលក់ចេញនូវទ្រព្យធនរបស់គ្រួសារថែមទៀត ដូចជា ឡាន ផ្ទះ ដីធ្លី និងទ្រព្យសម្បត្តិមានតំលៃផ្សេងៗទៀត ។ល។
៣- ចូរនិយាយពីគុណសម្បត្តិ និងគុណវិបត្តិនៃក្រុមហ៊ុនឯកម្មសិទ្ធិ ?
«ច» + គុណសម្បត្តិ ៖
- ងាយស្រលក្នុងការបង្កើត (Ease of Information)
- ភាពជាម្ចាស់ទោលចំពោះប្រាក់ចំណេញ (Sole ownership of profits)
- ការធ្វើសេចក្តីសំរេចចិត្ត
និងត្រួតពិនិត្យដោយម្ចាស់ម្នាក់ (Decision-making
and control vested in one owner)
- ភាពបទបែនបាន (Flexibility)
- សេរីភាពពីការកំណត់ពន្ធលើអាជីវកម្មរួម
(Freedom From Corporate Business
Taxes)
- ងាយស្រួលចាកចេញពីអាជីវកម្ម
បើចាំបាច់ (Easy to go out of business if
necessary)
- ការចំណាយដំណាក់កាលចាប់ផ្តើមទាប (Low start-up costs)
+ គុណវិបត្តិ
- ការទទួលខុសត្រូវចំពោះបំណុលមិនកំណត់ដែលជាបញ្ហាធំបំផុតសំរាប់អាជីវកម្មបែបនេះ
(Unlimited Liability)
- ខ្វះនិរន្តភាព (Lack of Continuos)
- បញ្ហាក្នុងការស្វែងរក ឬបង្កើនមូលធន
(May be more difficult to raise
financing)
- ទាក់ទងនឹងទស្សនៈ
និងបទពិសោធន៍មានកំណត់ (Relative
Limited Viewpoint and Experience)
- មានការទទួលខុសត្រូវទាំងស្រុងលើអាជីវកម្ម
(Total responsibility)
4- ចូរអោយនិយមន័យនៃក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធ (Partnership) ?
«ច» ក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធ គឺជាប្រភេទក្រុមហ៊ុនដែលបង្កើតឡើងដោយការប្រមួលផ្តុំមនុស្សពីរ ឬច្រើននាក់ដែលជាម្ចាស់រួម (Co-owners) នៃអាជីវកម្មមួយដើម្បីប្រាក់ចំណេញ ។
៥- ចូរអោយនិយមន័យនៃក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធទូទៅ (General Partnership) ?
«ច» ក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធទូទៅ គឺជាទំរង់មួយរបស់អង្គភាពអាជីវកម្ម ដែលក្នុងនោះមានម្ចាស់ ពីរ ឬច្រើនបែងចែកការគ្រប់គ្រង និងហានិភ័យរបស់អាជីវកម្មជាមួយគ្នា ។
៦- តើក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធទូទៅមានការពាក់ព័ន្ធយ៉ាដូចម្តេចចំពោះបញ្ហាពន្ធ និងកាតព្វកិច្ចបំណុល ?
«ច» នៅក្នុងក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធទូទៅការចំណេញ និងខាត ផ្ទេរទៅអោយដៃគូ ហើយមានកាតព្វកិច្ចបង់ពន្ធនៅអត្រាពន្ធផ្ទាល់នៃបុគ្គលជាដៃគូនីមួយៗ ។
៧- ចូរនិយាយពីគុណសម្បត្តិ និងគុណវិបត្តិ នៃសហកម្មសិទ្ធទូទៅ ?
«ច» + គុណសម្បត្តិ ៖
«ច» ក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធ គឺជាប្រភេទក្រុមហ៊ុនដែលបង្កើតឡើងដោយការប្រមួលផ្តុំមនុស្សពីរ ឬច្រើននាក់ដែលជាម្ចាស់រួម (Co-owners) នៃអាជីវកម្មមួយដើម្បីប្រាក់ចំណេញ ។
៥- ចូរអោយនិយមន័យនៃក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធទូទៅ (General Partnership) ?
«ច» ក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធទូទៅ គឺជាទំរង់មួយរបស់អង្គភាពអាជីវកម្ម ដែលក្នុងនោះមានម្ចាស់ ពីរ ឬច្រើនបែងចែកការគ្រប់គ្រង និងហានិភ័យរបស់អាជីវកម្មជាមួយគ្នា ។
៦- តើក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធទូទៅមានការពាក់ព័ន្ធយ៉ាដូចម្តេចចំពោះបញ្ហាពន្ធ និងកាតព្វកិច្ចបំណុល ?
«ច» នៅក្នុងក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធទូទៅការចំណេញ និងខាត ផ្ទេរទៅអោយដៃគូ ហើយមានកាតព្វកិច្ចបង់ពន្ធនៅអត្រាពន្ធផ្ទាល់នៃបុគ្គលជាដៃគូនីមួយៗ ។
៧- ចូរនិយាយពីគុណសម្បត្តិ និងគុណវិបត្តិ នៃសហកម្មសិទ្ធទូទៅ ?
«ច» + គុណសម្បត្តិ ៖
- ងាយក្នុងការបង្កើត (Ease of formation)
- ប្រមូលផ្តុំភាពប៉ិនប្រសព្វ (Pooled talent)
- ប្រមូលផ្តុំនូវធនធាន (Pooled resources)
- មានភាពងាយស្រួលក្នុងការរកហិរញប្បទាន
(Somewhat easier access to
financing)
- ភាពបត់បែន (Flexibility)
- អាចទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពន្ធ (Possible Tax Advantage)
+ គុណវិបត្តិ ៖
- ទទួលខុសត្រូវចំពោះបំណុលមិនកំណត់ (Unlimited personal liability)
- ការសំរេចចិត្ត
និងសិទ្ធិអំណាចត្រូវបានបែងចែក (Divided
authority and decisions)
- សក្តានុពលសំរាប់ការខ្វែងគំនិត (Potential for conflict)
- អាចបន្តនៃការផ្ទេរភាពជាកម្មសិទ្ធ (Continuity of transfer of ownership)
៨-
ចូរអោយនិយមន័យនៃក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធមានកំណត់
(Limited Liability Partnership-LLP) ?
«ច» ក្រុមហ៊ុនសហកម្មសិទ្ធមានកំណត់ គឺជាទំរង់របស់អាជីវកម្មស្របច្បាប់មួយដែលក្នុងនៅមាន ដៃគូខ្លះជាអ្នកទទួលខុសត្រូវមិនកំណត់
និងខ្លះទៀតជាដៃគូទទួលខុសត្រូវមានកំណត់។
៩- ចូរនិយាយពីគុណសម្បត្តិ និងគុណវិបត្តិ នៃសហកម្មសិទ្ធមានកំណត់ ?
៩- ចូរនិយាយពីគុណសម្បត្តិ និងគុណវិបត្តិ នៃសហកម្មសិទ្ធមានកំណត់ ?
«ច» + គុណសម្បត្តិ ៖ វិធីដ៏ល្អដើម្បីទាញយកមូលធនពីដៃគូមានកំណត់ (Good way to acquire capital from limited partners)។
+ គុណវិបត្តិ ៖
+ គុណវិបត្តិ ៖
- ការចំណាយ
និងភាពស្មុគស្មាញនៃការបង្កើតខ្ពស់ (Cost
and complexity of forming can be high)
- ដៃគូមានកំណត់មិនអាចចូលរួមក្នុងការគ្រប់គ្រងអាជីវកម្មបាន
(Limited partners can not
participate in management of business without losing liability protection)
។
១០- ចូរអោយនិយមន័យក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្ម ?
«ច» ក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្ម គឺជាអង្គភាពអាជីវកម្មស្របច្បាប់ ដែលបានញែកម្ចាស់សាជីវកម្ម និងអ្នកគ្រប់គ្រងសាជីវកម្មជាមនុស្សផ្សេងគ្នា។ ហើយសាជីវកម្មត្រូវប្រតិបត្តិយោងទៅតាមលក្ខន្តិកៈ និងច្បាប់របស់ប្រទេស ឬរដ្ឋដែលក្រុមហ៊ុនធ្វើប្រតិបត្តការ។
១១- តើពត៌មានក្នុងលក្ខន្តិកៈក្រុហ៊ុនមានអ្វីខ្លះ ?
«ច» លក្ខន្តិកៈក្រុមហ៊ុនរួមមានពត៌មានមួយចំនួនដូចខាងក្រោម ៖
- ឈ្មោះរបស់ក្រុមហ៊ុន (The name of your company)
- គោលបំណងរបស់អាជីវកម្ម (The purpose of your business)
- ឈ្មោះ និងអាស័យដ្ឋានរបស់ស្ថាបនិក (The name and addresses of the incorporators)
- ឈ្មោះ និងអាស័យដ្ឋានរបស់មន្ត្រី
និងនាយកដំបូងរបស់សាជីវកម្ម (The
name and addresses of the corporation's initial officers and directors)
- អាស័យដ្ឋាននៃការិយាល័យសាជីវកម្ម (The address of the corporation's home office)
- មូលធនដែលត្រូវការនៅខណៈនៃការបង្កើតសាជីវកម្ម
(The capital at the time of
incorporation)
- ប័ណ្ណមូលធនត្រូវអនុញ្ញាតិ (Capital stock to be authorized)
- បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុង (Corporate bylaw )
- រយៈពេលរបស់សាជីវកម្ម (Corporation's time horizon)
- ពត៌មានផ្សេងៗ (Miscellaneous information)
១២- ចូរនិយាយពីគុណសម្បត្តិ និងគុណវិបត្តិ នៃសាជីវកម្ម ?
«ច» + គុណសម្បត្តិ ៖
- ទទួលខុសត្រូវលើបំណុលមានកំណត់ (Limited Liability)
- កម្មសិទ្ធអាចផ្ទេរបាន (Transferable ownership)
- មានភាពបន្តក្នុងករណីប្រធានសក្តិ (Continuous existence)
- ងាយរកនូវមូលធន (Easier access to resources)
+ គុណវិបត្តិ ៖
- ចំណាយច្រើនដើម្បីបង្កើត (Expensive to set up)
- ការបង់ពន្ធទ្វេរ (Double taxation)
- ខ្វះការសំងាត់ (Extensive record keeping)
១៣-
ចូរអោយនិយមន័យក្រុមហ៊ុនទទួលខុសត្រូវមានកំណត់ (Limited
Liability Company-LLC) ?
«ច» ក្រុមហ៊ុនទទួលខុសត្រូវមានកំណត់ គឺជាទំរង់អាជីវកម្មថ្មី ដែលជាទំរង់ក្លាយមួយរវាង សហកម្មសិទ្ធ និងសាជីវកម្ម ហើយដែលផ្តល់ការការពារភាពទទួលខុសត្រូវរបស់អាជីវកម្ម ។
១៤- ចូរនិយាយពីគុណសម្បត្តិ និងគុណវិបត្តិ នៃក្រុមហ៊ុនទទួលខុសត្រូវមានកំណត់ (LLC) ?
«ច» + គុណសម្បត្តិ ៖
១៤- ចូរនិយាយពីគុណសម្បត្តិ និងគុណវិបត្តិ នៃក្រុមហ៊ុនទទួលខុសត្រូវមានកំណត់ (LLC) ?
«ច» + គុណសម្បត្តិ ៖
- ភាពបត់បែនកាន់តែខ្លាំង
- គ្មានការដាក់កំហិតដោយបញ្ញត្តិ
- បង់ពន្ធជាលក្ខណៈសហជីវកម្ម មិនមែនជាសាជីវកម្មទេ
+ គុណវិបត្តិ ៖
- ការប្តូរពីទំរង់មួយទៅកាន់ទំរង់បែបនេះអាចចំណាយខ្ពស់
- ត្រូវការដំបូន្មានផ្នែកឆ្បាប់
និងហិរញ្ញវត្ថុក្នុងការបង្កើតការព្រមព្រៀងប្រតិបត្តិការ។
១៥- តើកម្មសិទ្ធិបញ្ញាគឺជាអ្វី ?
«ច» កម្មសិទ្ធិបញ្ញា គឺសំដៅលើប្រកាសនីយប័ត្រតក្កកម្ម (Patents) សញ្ញាពាណិជ្ជកម្ម (Trademarks) សិទ្ធិចំលង (Copyrights) ការសំងាត់ខាងពាណិជ្ជកម្ម ( Trade Secret) ដែលទាំងនេះតំណាងអោយទ្រព្យសកម្មសំខាន់ចំពោះសហគ្រិន។
១៦- អ្វីទៅជាប្រកាសនីយប័ត្រតក្កកម្ម រឺប៉ាតង់ (Patents) ?
«ច» ប៉ាត៉ង់គឺជា ៖
- ជាសិទ្ធិត្រួតត្រាលើការផលិត
និងការលក់របស់អ្វីមួយ ដែលមនុស្សណាម្នាក់បានរកឃើញ ឬបានប្រឌិតឡើង។
- ជាកម្មសិទ្ធផ្លូវច្បាប់ ដែលអនុញ្ញាតអោយអ្នកកាន់មានសិទ្ធិការពារពីអ្នកដទៃ
ពីការប្រើប្រាស់ កម្មសិទ្ធិនេះ
សំរាប់រយៈពេលនៃការប្រើប្រាស់កំណត់មួយ។
- ជាកិច្ចសន្យារវាងរាជរដ្ឋាភិបាល
និងអ្នកប្រឌិត (Inventor) ។
១៧- តើប្រកាសនីយត័ត្រ ឬប៉ាតង់មានប៉ុន្មានប្រភេទ ? អ្វីខ្លះ ? ចូរពន្យល់។
«ច» ប្រកាសនីយត័ត្រ ឬប៉ាតង់មាន៣ប្រភេទគឺ ៖
- ប្រកាសនីយប័ត្រតក្កកម្មប្រើប្រាស់ (Utility Patents) ៖
ជាប្រភេទនៃប៉ាតង់ធម្មតាដែលគ្របដណ្តប់លើការរកឃើញ
ឬរបកគំហើញថ្មី ដែលជាការងារ
បង្កើតនូវមុខងារ
និងរបៀប ប្រើប្រាស់ថ្មីៗ។
ប៉ាតង់ប្រភេទនេះជាធម្មតាមានអាណត្តិ
១៧ឆ្នាំ គិតចាប់ពីការបរិច្ឆេតដែលអោយប្រើប្រាស់ដោយ PTO (Trademark Office) ។
- ប្រកាសនីយប័ត្រកម្មឌិសាញ (Design Patents) ៖ គឺជាសិទ្ធិការពារនូវការរកឃើញនូវទំរង់រូបរាង
ឬការឌីសាញថ្មីនៃវត្ថុមួយ ឬខុសប្លែកពីវត្ថុដែលមានស្រាប់។
- ប្រកាសនីយប័ត្រកម្មរុក្ខជាតិ (Plant Patents) ៖ គឺជាប្រភេទប៉ាតង់ទីបីដែលគ្របដណ្តប់លើរបកគំហើញ
នៃការបណ្តុះពូជរុក្ខជាតិមានជីវិតថ្មី ដូចជាផ្កា ដើមឈើ រឺបន្លែផ្សេង។
១៨- ចូរអោយនិយមន័យនៃសញ្ញាពាណិជ្ជកម្ម (Trademarks) ?
«ច» សញ្ញាពាណិជ្ជកម្ម គឺជាពាក្យ ឈ្មោះ (នាម) និមិត្តសញ្ញា ឬឧបករណ៍ដែលក្រុមហ៊ុនកម្មន្តសាល ឬអ្នកជំនួញប្រើប្រាស់ ដើម្បីសំគាល់អត្តសញ្ញាទំនិញរបស់ខ្លួន។
១៩- តើម៉ាកពាណិជ្ជកម្មមានប៉ុន្មានប្រភេទ ? អ្វីខ្លះ ? ចូរពន្យល ។
«ច» ម៉ាកពាណិជ្ជកម្មមាន៤ប្រភេទគឺ ៖
- Coined Mark គឺជាម៉ាកសញ្ញាមួយដែលគ្មានភាពទំនាក់ទំនងរវាងម៉ាក
និងផលិតផល ឬសេវា នោះទេ (Ex,
Polaroid, Kodak) ។
- An arbitrary mark គឺជាម៉ាកសញ្ញាមួយ ដែលមានអត្តន័យមួយផ្សេងទៀត នៅក្នុងភាសារបស់ យើង (ឧទាហរណ៍ Shell ) ហើយត្រូវដាក់អនុវត្តន៍ចំពោះផលិតផលរឺសេវា។
- A Suggestive mark គឺម៉ាកសញ្ញាប្រភេទនេះត្រូវបានគេប្រើដើម្បីបញ្ជាក់ពីលក្ខណៈ
ពិសេសគុណភាព ធាតុផ្សំ ឬលក្ខណៈនានារបស់ផលិតផល ឬសេវា (i-e Halo Shampoo) ។
- A descriptive mark ត្រូវបានក្លាយជាលក្ខណៈដោយឡែកក្នុងអំឡុងពេលពិសេសមួយ ហើយ
ទទួលបានការទទួលស្គាល់អំពីសំណាក់អ្នកប្រើប្រាស់មុនម៉ាកនេះ ត្រូវបានចុះបញ្ជី។
២០- ចូរអោយនិយមន័យនៃសិទ្ធិចំលង ឬសិទ្ធិអ្នកនិពន្ធ (Copyrights) ?
«ច» សិទ្ធិចំលង ឬសិទ្ធិអ្នកនិពន្ធ គឺជាការការពារស្របច្បាប់ ដែលផ្តល់អោយអ្នកនិពន្ធ និងសិល្បៈករនូវសិទ្ធដាច់ដោយឡែកដើម្បីបោះពុម្ភផ្សាយនូវស្នាដៃរបស់គេ ឬដើម្បីកំណត់ថាតើ ត្រូវអោយអ្នកណាជាអ្នកអាចបោះពុម្ភផ្សាយបាន ។
២១- តើកិច្ចសន្យាជាអ្វី ?
«ច» កិច្ចសន្យាគឺជាកិច្ចព្រមព្រាង ដែលបង្កើតនូវកាតព្វកិច្ចផ្លូវច្បាប់ និងអាចបង្ខំចំពោះតុលាការ ។
២២- តើមានប្រភេទកិច្ចសន្យាពិសេសចំនួនប៉ុន្មានដែលសហគ្រិនចាំបាច់ត្រូវដឹង ?
«ច» សហគ្រិនចាំបាច់ត្រូវដឹងពីប្រភេទកិច្ចសន្យាពិសេសចំនួន៤គឺ ៖
- Mutual assent គឺជាកិច្ចសន្យាព្រមព្រាងទៅវិញទៅមក
ដែលមានន័យថាភាគីទាំងពីរត្រូវយល់ព្រមចំពោះកិច្ចសន្យា ។
- Consideration គឺជាការគិតគូរ ដែលភាគីទាំងពីត្រូវធ្វើ ឬចំណាយអ្វីមួយ
ដូចដែលបង្ហាញក្នុងកិច្ចសន្យា ។
- Legality of object គឺជានីត្យានុកូលភាពនៃវត្ថុ
ដែលមានន័យថាកិច្ចសន្យាមិនអាចបង្ខំភាគីធ្វើអ្វី ខុសច្បាប់បាននោះទេ។
- Capacity of the parties គឺជាសមត្ថភាពនៃភាគី
ដែលភាគីទាំងអស់ចំពោះកិច្ចសន្យាត្រូវតែធ្វើអ្វី ដែលស្របតាមកិច្ចសន្យា។
២៣- ច្បាប់ការងារជាអ្វី ?
«ច» ច្បាប់ការងារគឺគ្របដណ្តប់ទៅលើការជួល និងការបណ្តេញនិយោជិក គោលនយោបាយសំរាប់និយោជិក សំណង និងផលប្រយោជន៍របស់និយោជិក ការរើសអើង សំណង់សំរាប់កម្មករ សុខភាព និងសុវត្ថភាព កន្លែងការងារ ការសំរាកនៅផ្ទះ និងមន្ទីពេទ្យ ព្រមទាំងទំនាក់ទំនងរវាង និយោជក និងនិយោជិក។
«ច» ច្បាប់ការងារគឺគ្របដណ្តប់ទៅលើការជួល និងការបណ្តេញនិយោជិក គោលនយោបាយសំរាប់និយោជិក សំណង និងផលប្រយោជន៍របស់និយោជិក ការរើសអើង សំណង់សំរាប់កម្មករ សុខភាព និងសុវត្ថភាព កន្លែងការងារ ការសំរាកនៅផ្ទះ និងមន្ទីពេទ្យ ព្រមទាំងទំនាក់ទំនងរវាង និយោជក និងនិយោជិក។
មេរៀនទី ៣ [ ផែនការអាជីវកម្ម ]
១- តើផែនការអាជីវកម្ម គឺជាអ្វី ?
«ច» ផែនការអាជីវកម្ម គឺជាឯកសារដែលមានការលាយល័ក្ខជាអក្សរ ត្រូវបានរៀបចំដោយសហគ្រិន ដែលពិពណ៌នាគ្រប់សមាសធាតុដែលទាក់ទងខាងក្នុង និងខាងក្រៅ ដែលទាក់ទិនក្នុងការចាប់ផ្តើមអាជីវកម្មថ្មីមួយ។ ជាធម្មតាផែនការអាជីវកម្ម គឺជាការដាក់បញ្ជូននៃផែនការតាមមុខងារនានា ដូចជាផែនការទីផ្សារ ឬហៅថាផែនការម៉ាឃីធីង ផែនការហេរញ្ញវត្ថុ ផែនការកម្មន្តសាល និងផែនការធនធានមនុស្ស ។ ហើយផែនការអាជីវកម្មក៏ផ្តោតទៅលើការសំរេចចិត្ត ទាំងសំរាប់រយៈពេលខ្លី និងសំរាប់រយៈពេលវែង។
២- ជួនកាលផែនការអាជីវកម្មសំដៅទៅកាន់ (game plan) or (road map) ដែលត្រូវឆ្លើយតបនឹងសំណួរបី។ តើសំណួរទាំងបីនោះមានអ្វីខ្លះ ?
«ច» សំណួរទាំងបីនោះមាន ៖
«ច» ផែនការអាជីវកម្ម គឺជាឯកសារដែលមានការលាយល័ក្ខជាអក្សរ ត្រូវបានរៀបចំដោយសហគ្រិន ដែលពិពណ៌នាគ្រប់សមាសធាតុដែលទាក់ទងខាងក្នុង និងខាងក្រៅ ដែលទាក់ទិនក្នុងការចាប់ផ្តើមអាជីវកម្មថ្មីមួយ។ ជាធម្មតាផែនការអាជីវកម្ម គឺជាការដាក់បញ្ជូននៃផែនការតាមមុខងារនានា ដូចជាផែនការទីផ្សារ ឬហៅថាផែនការម៉ាឃីធីង ផែនការហេរញ្ញវត្ថុ ផែនការកម្មន្តសាល និងផែនការធនធានមនុស្ស ។ ហើយផែនការអាជីវកម្មក៏ផ្តោតទៅលើការសំរេចចិត្ត ទាំងសំរាប់រយៈពេលខ្លី និងសំរាប់រយៈពេលវែង។
២- ជួនកាលផែនការអាជីវកម្មសំដៅទៅកាន់ (game plan) or (road map) ដែលត្រូវឆ្លើយតបនឹងសំណួរបី។ តើសំណួរទាំងបីនោះមានអ្វីខ្លះ ?
«ច» សំណួរទាំងបីនោះមាន ៖
- តើខ្ញុំនៅទីណាឥឡូវនេះ ? (Where am I now ? )
- តើខ្ញុំនឹងទៅណា? (Where am I going ? )
- តើខ្ញុំនឹងទៅដល់ទីនោះយ៉ាងដូចម្តេច? (How will I get there ? )
៣- តើហេតុអ្វីបានផែនការអាជីវកម្មមានសារៈសំខាន់ ?
«ច» បានផែនការអាជីវកម្មមានសារៈសំខាន់ព្រោះ ៖
- វាជាឧបករណ៍អភិវឌ្ឍន៍សំរាប់ស្ថានិកក្រុមហ៊ុន
- ជាការចាត់ថ្នាក់ចក្ខុវិស័យ
និងបេសកម្ម
- ជាចំណុចណែនាំនៃការធ្វើផែនការ
និងការវាយតំលៃ
- ជាឧបករណ៍សំរាប់ធានាប្រភពធនធានហិរញ្ញវត្ថុ
- ជាឧបករណ៍សំរាប់នាំឆ្ពោះទៅកាន់កំណើន
៤- តើអ្នកណាគប្បី
ជាអ្នកសរសេរផែនការអាជីវកម្ម ?
«ច» ជាគោលការណ៍ ផែនការអាជីវកម្ម គប្បីត្រូវរៀបចំដោយសហគ្រិន ប៉ុន្តែសហគ្រិនអាចពិភាក្សាជាមួយប្រភពដទៃទៀតផងដែរ នៅក្នុងដំណើរការរៀបចំផែនការអាជីវកម្មរបស់គេ។
៥- តើអ្នកណាអាចធ្វើជាទីប្រឹក្សា (Consultants) សំរាប់សហគ្រិន ?
«ច» អ្នកដែលអាចធ្វើជាអ្នកពិគ្រោះយោបល់ដ៏សំខាន់នៅក្នុងការរៀបចំធ្វើផែនការមាន មេធាវី គណនេយ្យករ ទីប្រឹក្សាខាងម៉ាឃីតធីង និង វិស្វករ ។
៦- តើអ្នកណាជាអ្នកអាន ទំហំ និងតំលៃនៃផែនការអាជីវកម្ម ?
«ច» ផែនការអាជីវកម្មអាចត្រូវបានអានដោយនិយោជិក អ្នកវិនិយោគ ធនាគារិក ម្ចាស់មូលធន អ្នកផ្គត់ផ្គង់ អតិថិជន អ្នកផ្តល់យោបល់ និងទីប្រឹក្សា។
៧- ក្នុងដំណើរការរៀបចំផែនការអាជីវកម្ម សហគ្រិនគប្បីបិចារណាទៅលើទស្សនៈវិស័យណាខ្លះ ?
«ច» ក្នុងដំណើរការរៀបចំផែនការអាជីវកម្ម សហគ្រិនគប្បីបិចារណាទៅលើទស្សនៈវិស័យបីគឺ ៖
«ច» ជាគោលការណ៍ ផែនការអាជីវកម្ម គប្បីត្រូវរៀបចំដោយសហគ្រិន ប៉ុន្តែសហគ្រិនអាចពិភាក្សាជាមួយប្រភពដទៃទៀតផងដែរ នៅក្នុងដំណើរការរៀបចំផែនការអាជីវកម្មរបស់គេ។
៥- តើអ្នកណាអាចធ្វើជាទីប្រឹក្សា (Consultants) សំរាប់សហគ្រិន ?
«ច» អ្នកដែលអាចធ្វើជាអ្នកពិគ្រោះយោបល់ដ៏សំខាន់នៅក្នុងការរៀបចំធ្វើផែនការមាន មេធាវី គណនេយ្យករ ទីប្រឹក្សាខាងម៉ាឃីតធីង និង វិស្វករ ។
៦- តើអ្នកណាជាអ្នកអាន ទំហំ និងតំលៃនៃផែនការអាជីវកម្ម ?
«ច» ផែនការអាជីវកម្មអាចត្រូវបានអានដោយនិយោជិក អ្នកវិនិយោគ ធនាគារិក ម្ចាស់មូលធន អ្នកផ្គត់ផ្គង់ អតិថិជន អ្នកផ្តល់យោបល់ និងទីប្រឹក្សា។
៧- ក្នុងដំណើរការរៀបចំផែនការអាជីវកម្ម សហគ្រិនគប្បីបិចារណាទៅលើទស្សនៈវិស័យណាខ្លះ ?
«ច» ក្នុងដំណើរការរៀបចំផែនការអាជីវកម្ម សហគ្រិនគប្បីបិចារណាទៅលើទស្សនៈវិស័យបីគឺ ៖
- ទស្សនៈវិស័យនៃសហគ្រិន ដែលជាអ្នកយល់ដឹងប្រសើរជាងអ្នកផ្សេងទៀត អំពីការប្រឌិត និងបច្ចេកវិទ្យា
ដែលទាក់ទិនក្នុងការផលិតអាជីវកម្មថ្មី ។
- ទស្សនៈវិស័យខាងម៉ាឃីតធីង ជាញឹកញយដែលយើងជួបសហគ្រិននឹងគិតតែពីផលិតផល ឬបច្ចេកវិទ្យាប៉ុណ្ណោះ ហើយមិនបានគិតថាតើនរណាខ្លះនឹងទិញផលិតផលទាំងនោះ។ សហគ្រិនទាំងឡាយត្រូវព្យាយាមចាត់ទុកអាជីវកម្មតាមរយៈក្រសែភ្នែករបស់អតិថិជន
។
- ទស្សនៈវិស័យនៃអ្នកវិនិយោគ សហគ្រិនទាំងឡាយត្រូវព្យាយាមមើលអាជីវកម្មរបស់ខ្លួន តាមរយៈក្រសែភ្នែករបស់វិនិយោគិន
ព្រោះអ្នកទាំងនោះជាប្រភពទិញហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុន។
៨- ដើម្បីវាស់វែងការវិវត្តន៍របស់ផែនការ តើសហគ្រិនគប្បីត្រួតពិនិត្យមើលអ្វីខ្លះនៅដើមខែនីមួយៗ ? ហើយផ្នែកណាខ្លះដែលត្រូវត្រួតពិនិត្យ ?
«ច» នៅដើមខែនីមួយៗ សហគ្រិនគប្បីត្រួតពិនិត្យមើលរបាយការណ៍ចំណេញ និងខាង ការគ្រោងទុក នៃចារាចរសាច់ប្រាក់ ផលិតកម្ម គុណភាព ការលក់ ការប្រមូលគណនីជំពាក់ ។ ហើយផ្នែកដែលត្រូវត្រួតពិនិត្យរួមមាន ៖
- ការត្រួតពិនិត្យសន្និធិ
- ការត្រួតពិនិត្យផលិតកម្ម
- ការត្រួតពិនិត្យគុណភាព
- ការត្រួតពិនិត្យការលក់
- ប្រាក់ចំណាយនានា ។
៩- ហេតុអ្វីបានជាផែនការអាជីវកម្មខ្លះបរាជ័យ ?
«ច» បានជាផែនការអាជីវកម្មខ្លះបរាជ័យអាចបណ្តាលមកពីចំនុច ឬកត្តាមួយចំនួនដូចខាងក្រោម៖
- សហគ្រិនដាក់ចេញគោលដៅមិនសមស្រប
- គោលដៅមិនអាចវាស់វែងបាន
- សហគ្រិនមិនបានធ្វើការប្តេជ្ញាទាំងស្រុងចំពោះអាជីវកម្ម
និងគ្រូសារ
- សហគ្រិនមិនមានបទពិសោធន៍ក្នុងការធ្វើផែនការអាជីវកម្ម
- សហគ្រិនមិនបានយលពីការគំរាមកំហែង
និងចំនុចខ្សោយចំពោះអាជីវកម្ម
- មិនមានតំរូវការរបស់អតិថិជនមកលើផលិតផល ។
មេរៀនទី ៤
[ ផែនការផលិតកម្ម ]
១- តើផែនការផលិតកម្មជាអ្វី ?
«ច» ផែនការផលិតកម្មគឺជាការរៀបរាប់ពីដំណើការផលិតពេញលេញថាតើផលិតផលនឹងត្រូវផលិតដោយរបៀបណា និងត្រូវរៀបរាប់គ្រោងការណ៍របស់រោងចក្រ ម៉ាស៊ីន ឧបករណ៍ដែលត្រូវការដើម្បីអនុវត្តប្រតិបត្តិការផលិត វត្ថុធាតុដើម និងឈ្មោះអ្នកផ្គត់ផ្គង់ អាស័យដ្ឋាន និងលក្ខខ័ណ្ឌ ថ្លៃក្នុងការផលិត និងតំរូវការឧបករណ៍មូលធនដទៃទៀតនៅពេលខាងមុខ។ ប្រសិនបើការផលិតជាការបន្តម៉ៅការអោយអ្នកដ៏ទៃធ្វើនោះផែនការគួរតែរៀបរាប់ពីកិច្ចការរបស់អ្នកម៉ៅការ ដោយរាប់បញ្ចូលពីទីតាំង ហេតុផលសំរាប់ជ្រើសរើស ថ្លៃ និងកិច្ចសន្យាដទៃទៀតដែលបានបំពេញ។ ហើយការធ្វើផែនការអាជីវកម្មគឺមានសារៈសំខាន់ចំពោះវិនិយោគិនដែលមានសក្តានុពលនៅក្នុងការប៉ាន់ប្រមាណតំរូវការហិរញ្ញវត្ថុ។
២-
ចូរនិយាយសង្ខេបពីសំណួរជាគន្លឹះនៅក្នុងផ្នែកផែនការផលិតកម្មរបស់ផែនការអាជីវកម្ម ?
«ច» ខាងក្រោមជាសេចក្តីសង្ខេបពីសំណួរជាគន្លឹះនៅក្នុងផ្នែកផែនការផលិតកម្មរបស់ផែនការអាជីវកម្ម
៖
- តើអ្នកត្រូវទទួលខុសត្រូវទាំងស្រុង
ឬទទួលខុសត្រូវតែផ្នែកណាមួយនៃប្រតិបត្តិការផលិត ?
- ប្រសិនបើការផលិតមួយចំនួនជាការជួលបន្ត
(ម៉ៅការ) តើអ្នកណាជាអ្នកម៉ៅការ ?
(ផ្តល់ឈ្មោះ និងអាស័យដ្ឋាន)
។
- ហេតុអ្វីបានជាត្រូវជ្រើសរើសយកអ្នកម៉ៅការទាំងនោះ
?
- តើការផលិតម៉ៅការបន្តនេះមានតំលៃប៉ុន្មាន? (ភ្ជាប់កិច្ចសន្យាចំលងណាមួយ)
- តើដំណើរការផលិតកម្មនឹងគ្រោងនូវអ្វី
?
- តើឧបករណ៍អ្វីដែលនឹងត្រូវការជាបន្ទាន់សំរាប់ការផលិត
? (បង្ហាញពីដំណាក់កាលប្រសិនបើអាច)
- តើវត្ថុធាតុដើមអ្វីដែលនឹងត្រូវការដើម្បីផលិត?
- តើអ្នកណាជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់វត្ថុធាតុដើមថ្មី
ហើយតំលៃណាមួយដែលសមស្រប ?
- តើថ្លៃណាមួយដែលជាថ្លៃនៃផលិតផល ?
- តើអ្វីជាតំរូវការមូលធនឧបករណ៍នាពេលអនាគតរបស់សហគ្រាស
?
ប្រសិនបើប្រតិបត្តិការចែកចាយ និងសេវាកម្មៈ
- តើទំនិញនឹងត្រូវទិញពីអ្នកណា ?
- តើប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យសន្និធិនឹងត្រូវប្រតិបត្តិយ៉ាងដូចម្តេច
?
- តើឃ្លាំងផ្ទុកទំនិញសហគ្រាសប្រភេទណាដែលគេត្រូវការ
ហើយតើគេត្រូវផ្សព្វផ្សាយយ៉ាងដូចម្តេច ?
- តើទំនិញនឹងត្រូវហូរទៅកាន់អតិថិជនដោយរបៀបណា
?
- បន្ទាប់មក
តើជំហ៊ានអ្វីទៀតដែលទាក់ទងទៅនឹងកិច្ចការជំនួញ ?
- តើអ្វីដែលជាតំរូវការមានប្រយោជន៍
ផ្នែកបច្ចេកវិទ្យា ចំពោះការផ្តល់សេវាកម្មដល់អតិថិជន ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ?
៣- តើផែនការប្រតិបត្តិជាអ្វី ?
«ច» ផែនការប្រតិបត្តិជាផ្នែកមួយនៃផែនការអាជីវកម្ម ដែលផ្នែកនេះប្រព្រឹត្តិទៅក្រោយពីដំណើរការនៃការផលិត (នៅពេលសហគ្រាសថ្មីពាក់ព័ន្ធការផលិត) និងរៀបរាប់ពីលំហូរនៃទំនិញ និងសេវាពីផលិតកម្មទៅអតិថិជន។ ចំពោះអ្នកមិនផលិត ដូចជាអ្នកលក់រាយ រឺអ្នកផ្តល់សេវា ក៏អាចត្រូវការផ្នែកនេះដែរ នៅក្នុងផែនការអាជីវកម្ម ដើម្បីពន្យល់ជំហានជាបន្តបន្ទាប់ទៅតាមពេលវេលា នៅក្នុងការបំពេញកិច្ចការអាជីវកម្ម ។ ឧទាហរណ៍ ៖ ប្រតិបត្តិការលក់សំលៀកបំពាក់កីឡារាយតាម Internet មួយនឹងត្រូវការពណ៌នាថាតើ ផលិតផលដែលត្រូវវេរអោយគេនោះនឹងត្រូវទិញដោយរបៀបណា នៅទីណា ហើយពួកគេ នឹងចាត់ចែងទុកដាក់ដោយរបៀបណា និងតើបញ្ជីសារពើភ័ណ្ឌនឹងគ្រប់យ៉ាងដូចម្តេច តើផលិតផលទាំងនោះនឹងត្រូវដឹកជញ្ចូនដោយរបៀបណា ហើយសំខាន់បំផុត តើអតិថិជននឹងបំពេញកិច្ចការយ៉ាងដូចម្តេច ។
៤- តើអ្វីទៅជាដំណើរការផលិតកម្ម ?
«ច» ដំណើរការផលិតកម្មគឺជាដំណើរការប្រែធាតុមួយជំហានម្តងៗ ដោយឆ្លងកាត់ដំណើរការខុសៗគ្នា ទៅដល់ផលិតផលសំរេច (ដូចជាការកាត់ ការលាយ ការតំឡើង ការបង្ហើយ និងការវេចខ្ចប់ ជាដើម) ។